تشریح «چارچوب جدید سیاست‌های پولی، عملیات بازار باز و بازار بین‌بانکی» در بانک توسعه تعاون
نشست اندیشه‌ورز بانک توسعه تعاون با موضوع «چارچوب جدید سیاست‌های پولی، عملیات بازار باز و بازار بین‌بانکی» برگزار شد.
به گزارش گویای خبر به نقل از روابط عمومی بانک توسعه تعاون، در این نشست که با حضور محمد شیخ حسینی، مدیرعامل، سید باقر فتاحی، رئیس هیأت‌مدیره و اعضای هیأت عامل بانک توسعه تعاون برگزار شد؛ محمد نادعلی، مدیر عملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی گفت: از سال 1399 اقتصاد ایران در حوزه بانکی با برنامه جدیدی روبرو شد و بحث تامین مالی کوتاه مدت در اولویت قرار گرفت.
وی با بیان این که بازارهای مالی اولین حلقه اتصال بین کاربرد سیاست پولی و فعالیت‌های حقیقی اقتصاد هستند، گفت: بازار مالی به چهار بازارپول، بازار ارز خارجی، بازار اوراق بهادار دولتی و بازار اعتبار تقسیم می‌شود. در بازار پول، تامین مالی نقدینگی کوتاه مدت صورت می‌گیرد و بانک‌های مرکزی با هدف مدیریت نرخ بهره سیاستی در این بازار حضور پیدا می‌کنند.
نادعلی بیان کرد: بازار پول در اقتصاد از دو کاسه بخش واقعی و بخش مالی تشکیل شده است. اگر بخش واقعی بخواهد رشد کند و بخش مالی کمک نکند، رکود اتفاق می‌افتد و از سوی دیگر اگر بخش مالی سرعتش زیاد شود، بحران شکل می‌گیرد.
مدیرعملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی ادامه داد: بازار پول بازاری است که شرکت‌کنندگان آن وجوه کمتر از یک سال را قرض می‌دهند یا می‌گیرند و نقطه کانونی این بازار «وام دهی بین بانکی» است.
وی گفت: بازارپول شامل شرکت‌های مالی غیربانکی و شرکت‌های خارج از بخش مالی که از طریق انتشار اوراق تجاری تامین مالی کوتاه مدت می‌کنند نیز می‌شود.
نادعلی افزود: انجام عملیات در بازار پول توسط بانک مرکزی به مفهوم تسهیل و یا سخت کردن شرایط تامین مالی دربازار پول است.
وی در بخشی از سخنان خود به ترسیم و توصیف کارکرد و نقش بازیگران بازار پول پرداخت و گفت: انجام عملیات در بازار پول توسط بانک مرکزی به مفهوم تسهیل و یا سخت کردن شرایط تامین مالی دربازار پول است. در عمل بانک مرکزی به دلیل خالق نهایی پول و نقش تنظیم‌گری مقررات بازیگر اصلی بازار پول است.
مدیرعملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی اظهار کرد: در طرف تقاضا در بازار پول، بانک‌ها و بازیگران غیربانکی خصوصی حضور دارند. بانک‌های تجاری در بازار پول خواستار نگهداری حداقل پول نقد به دلیل هزینه بهره آن هستند.
نادعلی ادامه داد: بانک‌ها به دنبال حداقل‌سازی ذخایر خود در حساب تسویه و ذخایر مازاد هستند؛ چراکه سودی از بانک مرکزی در حساب جاری دریافت نمی‌کنند.
همچنین اگر بانک منابع لازم داشته باشد به دلیل نرخ جریمه بالای بانک مرکزی تلاش می‌کنند تا از بازار بین‌بانکی تامین کنند.
وی با بیان این که در طرف عرضه در بازار پول بانک‌های تجاری با مازاد ذخایری و صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری بازار پول قرار دارند، گفت: زمانی که بین عرضه و تقاضای وجوه در بازار تعادل برقرار باشد، نرخ بهره به عنوان قیمت وجوه به تسویه بازار کمک می‌کند. در زمان مازاد تقاضا نرخ بهره افزایش و در زمان عرضه نرخ بهره کاهش می‌باید. همچنین زمانی که بازار پول با کسری شدید مواجه باشد بانک مرکزی با ارائه کمک مالی به بازار کمک می‌کند.
مدیرعملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی گفت: نرخ بهره سیاستی، عملیات بازار باز، برقراری تسهیلات وام‌دهی و سپرده‌گذاری و سپرده قانونی از ابزارهای بانک‌های مرکزی بر بازار پول هستند.
نادعلی ادامه داد: برای اطمینان از اثرگذاری تغییرات بازارپول بر بخش حقیقی و قیمت‌ها لازم است نرخ بهره در سایر بازارها به آن واکنش نشان دهند.
برای اثرگذاری سیاست پولی بر بخش حقیقی، ابتدا باید نرخ بهره وام ای شرکتی، وام‌های شخصی و وام‌های رهنی (که نرخ بهره بلندمدت دارند)، همچنین نرخ‌های سپرده و انتظارات فعالان اقتصادی تغییر کنند.
مدیرعملیات پولی و اعتباری بانک مرکزی با تشریح نقش بانک‌ها در بازار پول گفت: واسطه‌گری وجوه و هدایت منابع مالی از دارندگان منابع (پس‌انداز کنندگان) به وام‌گیرندگان، اصلی‌ترین نهادهای فعال در نظام تامین مالی بانک محور کشور، ایفای نقش مهم در نظام مالی کشور، تبدیل پس‌اندازهای خرد به تسهیلات کلان، کاهش هزینه‌های اطلاعاتی (پایش وام‌گیرندگان برای اطمینان از استفاده صحیح وجوه وام داده شده)، تامین مالی اقتصاد و کمک به رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی برای تامین نقدینگی و سرمایه در گردش آن‌ها و مهم‌تر از همه خلق پول و اعتبار جزو نقش‌های بانک‌هاست.
