در حــال حاضــر بــا توجــه بــه رشــد زندگــی شهرنشـینی و بحـث هوشمندسـازی لـوازم خانگـی، موضـوع گریـد انـرژی و سـازگاری بـا محیط‌زیسـت در حــوزه صنعــت لــوازم خانگــی مطــرح اســت و ایـن مسـیر در ایـران هـم بایـد دنبـال شـود.

گویای خبر – گــردش مالــی صنعــت لــوازم خانگــی در دنیــا در ســال ۲۰۲۲ ، حــدود ۵۹۰ میلیــارد دلار بــود، کـه ایـن میـزان در صنعـت لـوازم خانگـی کشـور حـدود ۵٫۶ میلیـارد دالر اسـت؛ اگـر رشـد ۷  درصــدی در دنیــا بــرای صنعــت لــوازم خانگــی در نظــر بگیریــم، تــا ســال ۲۰۲۶ چیــزی حـدود ۸۰۰ میلیـارد دلار گـردش مالـی ایـن صنعـت در جهـان خواهـد بـود.

از آنجایـی کـه مصرفکننــده نهایــی در صنعــت لــوازم خانگــی مــردم هســتند، ایــن صنعــت یــک صنعــت حســاس بــه شــمار می‌رود. از همیــن رو بــرای این کــه بتــوان مســیر درســتی را در توســعه صنعــت لــوازم خانگــی پیــش بگیریــم بــه ناچــار رصــد ســیر تکامــل ایــن صنعــت در دنیــا ضـروری اسـت تـا بـر اسـاس آن بتوانیـم در کشـور متناسـب بـا حرکـت جهانـی ایـن صنعـت گام برداریــم.

در حــال حاضــر بــا توجــه بــه رشــد زندگــی شهرنشـینی و بحـث هوشمندسـازی لـوازم خانگـی، موضـوع گریـد انـرژی و سـازگاری بـا محیط زیسـت در حــوزه صنعــت لــوازم خانگــی مطــرح اســت و ایـن مسـیر در ایـران هـم بایـد دنبـال شـود. بدیهـی اســت همزمــان بــا هوشمندســازی محصــولات، ساده‌ســازی نیــز بایــد مدنظــر قــرار گیــرد.

تولیــد لــوازم خانگــی هوشــمند در کشــور، فــارغ از بحــث تحقیـق و توسـعه و اضافـه نمـودن امکانـات جدیـد و ارتقــا کیفــی، مســتلزم هزینه‌هــای اضافه‌تــر نیــز اسـت. هزینـه اضافـه نیـز در اصـل باعـث افزایـش قیمـت کالا خواهـد شـد، بنابرایـن بـرای طـی نمودن ایــن مســیر نیــاز اســت کــه یکســری از الزامــات را حتمــاً در نظــر بگیریــم.

اولیــن موضــوع تولیــد لـوازم خانگـی، تامیـن مـواد اولیـه اسـت. در کشـور ما بـه ویـژه در بخـش لـوازم خانگـی، پتروشـیمی و فـولاد از اولویـت بالایی برخـوردار هسـتند. در حـال حاضـر نیـز تولیدکنندگان از بــازار بــورس مواد اولیــه مورد نیــاز خــود را تامیــن می‌کننــد، امــا در برخــی از مواقــع عرضــه محــدود بـه ویـژه در بخـش پتروشـیمی و تغییـرات نـرخ ارز و بــه تبــع آن افزایــش قیمــت مواد اولیــه و اجبــار واحدهــای تولیــدی بــرای تامیــن بخشــی از نیــاز خــود از بــازار آزاد عــدم اطمینــان کافــی از اســتمرار تامیـن مواد اولیــه را بــه دنبـال دارد. از ســوی دیگـر بحــث قیمت‌گــذاری دســتوری مشکلات جــدی را بــرای تولیــد ایجــاد کــرده و مکانیــزم کارشناســی محکمـی بـر ایـن فراینـد حاکـم نیسـت. بـا توجـه بـه تغییـرات نهاده‌هـای تولیـد و اثـرات آن در کالای تولیــدی بــه لحــاظ قیمــت، تولیدکننــده بــه ناچــار ملـزم بـه رعایـت قیمت‌گـذاری دسـتوری اسـت؛ کمـا این کــه بــه صــورت رســمی از خردادمــاه ســال ۱۴۰۱، هیچ‌گونــه افزایــش قیمتــی بــه صــورت رســمی از سـوی سـتاد تنظیـم بـازار و سـازمان حمایـت ابلاغ نشــده اســت. ادامــه ایــن رونــد، منجــر بــه ایــن خواهــد شــد کــه دیگــر تولیدکننــدگان انگیـزه‌ای بـرای حرکـت بـه سـمت نـوآوری و تولیـد کالاهـای بـا خدمات بیشـتر را نداشـته باشـند؛ زمانـی کـه انگیـزه‌ای وجـود نداشـته باشــد، عمــلا یعنــی ایســتایی و در ادامــه میرایــی رخ داده اســت.

همچنیــن قطــع ارتبــاط سیســتماتیک بــا تولیدکننـدگان معتبـر دنیـا یکـی از مشـکلات مهــم پیــش روی تولیــد اســت کــه منجــر بـه کاهـش پیشـرفت ایـن صنعـت خواهـد شــد. محدودیت‌هــای تامیــن مالــی یکی دیگــر از مشـکلات جــدی پیــش روی تولیدکننـدگان صنعـت لـوازم خانگـی اسـت.  نیـاز نقدینگـی واحدهـای تولیـدی بـا توجـه بــه سیاســت‌های انقباضــی شــبکه بانکــی کشـور و تـورم ۵۰ درصـدی بـه همیـن میـزان افزایـش پیـدا کـرده اسـت، لـذا ایجـاد تنـوع در روش‌هــای تامیــن مالــی و سیاســت‌های شـبکه بانکـی اثـر مسـتقیم در ایـن صنعـت دارد.

بحــث تامیــن مــواد اولیــه از بــورس کالا مضــاف بــر این کــه بــا محدودیت‌هایــی مواجــه بــوده، خریــد نیــز به صــورت نقــدی اسـت، تولیدکننـدگان بـه جـای این کـه امـکان خریـد اعتبـاری را داشـته باشـند بایـد نقـدی خریـد انجـام دهنـد و ایـن فشـار مضاعفـی را بــر نقدینگــی واحدهــای تولیــدی تحمیــل خواهــد کــرد.

بحــث قاچــاق و رکــود نســبی کــه اکنــون در بــازار حاکــم اســت، یکــی از چالش‌هــای دیگــر ایــن صنعــت اســت کــه بایــد بــه آن اشــاره کــرد. همــواره بــرای ایجـاد رونـق در تولیـد و بـازار لـوازم خانگـی پیشـنهادهایی را انجمـن ملـی صنایـع لـوازم خانگــی ایــران بــه مســوولان ارائــه کـرده اسـت. از جملـه مهم‌تریـن آنهـا حـذف سیاســت‌ قیمت‌گــذاری دســتوری و فراهــم نمـودن زمینـه شـکوفایی و پویایـی صنعـت لــوازم خانگــی و تبعیــت از مکانیــزم عرضــه و تقاضــا در بــازار لــوازم خانگــی اســت و از ایــن طریــق ارتقــا قــدرت خریــد مــردم بــا مکانیزم‌هــای مختلفــی همچــون کارت‌هــای اعتبــاری امکان‌پذیــر اســت.

تامیــن مواد اولیــه بــه صــورت اعتبــاری و تامیــن نقدینگــی واحدهــای تولیــدی از جملــه پیشــنهادهای ایــن انجمــن بــرای رونــق تولیــد بــوده اســت. از ســوی دیگــر تعامـل مسـتمر و مـداوم منطقـه‌ای و جهانـی بــا طرف‌هــای خارجــی جهــت تقویــت برون‌گرایــی حتمــا بایســتی در دســتور کار قــرار بگیــرد.

حمایت‌هــای پایـدار از صــادرات کشــور یکــی از مهم‌تریــن درخواســت‌های تولیدکننــدگان از دولــت اســت؛ بــا توجــه بــه الــزام حرکــت بــه ســوی اقتصــاد بــدون نفـت نیـاز اسـت کـه مـا بـه صـورت جـدی و عملیاتــی حمایــت پایــدار و منطقــی و موثــر از صــادرات صنعتــی داشــته باشــیم. رفـع تعهـدات ارزی در ایـن زمینـه الـزام دارد و مــا بایــد حتمــا فرآینــد پیمــان‌ســپاری را حـذف و یـا اصـلاح نماییـم.

کاهـش دخالـت و تصدی‌گــری دولــت در امــور صنعــت و اقتصـاد بهتریـن روش توسـعه بـوده و صرفاً دولت در جهت کلیه امور نظارت داشته باشد و بر حفظ حقوق مصرف‌کننده نظارت عالیه نه این که تصدی‌گری و دخالت کند.

در پایــان بایــد متذکــر شــد، متناسب‌ســازی مالیــات دریافتــی بایــد متناســب بــا ســهم بخش‌هــای مختلــف در GDP کشــور باشــد.  اکنــون ســهم صنعــت از GDP کشــور ۱۳ درصــد اســت، ایــن در حالــی اســت کــه  ۶۸ درصــد از مالیــات را بخــش صنعــت می‌پــردازد و نبــود تناســب فشــار مضاعفــی بــه روی صنعــت کشــور وارد کــرده اســت.

  • نویسنده : مهندس عباس هاشمی، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی