لذت نوشتن (قسمت چهارم)

گویای خبر – در ادامه مطالب لذت نوشتن و درستنویسی، گاهی واژههایی از زبان عربی به فارسی وارد شدهاند که بهتر است تا جایی که ممکن است، از به کار بردن آنها خودداری کرد و به جای آنها، معادل فارسی آنها یا تعبیر مناسب دیگری به کار برد.
| نباید بنویسیم | باید بنویسیم |
| آخرالامر | سرانجام، عاقبت |
| اخذ | دریافت |
| اخطار | هشدار |
| استحضار | آگاهی |
| استحقاق | شایستگی |
| استدعا | خواهش، درخواست |
| استراق سمع | شنود |
| استعفا | کنارهگیری |
| استعمال | کاربرد |
| استفاده | بهکارگیری |
| استنباط | برداشت |
| استهلاک | فرسایش |
| استیضاح | بازخواست |
| اطفاء حریق | آتشنشانی |
| اعتدال | میانهروی |
| افتتاح | گشایش |
| افراط | زیادهروی |
| الحاق | پیوست |
| الغرض | خلاصه |
| الی/ لغایت | تا |
| امتحان | آزمون |
| امتناع | خودداری |
| امثال/ مثال | همانند |
| امر | فرمایش |
| انصراف | کنارهگیری |
| انفصال | جدایی |
| اولاد | فرزندان |
| اولویت | حق تقدّم، ارجحیّت |
| ایاب و ذهاب | رفت و آمد |
| ایام | روزها |
| ایجاد اشتغال | کارآفرینی |
| ایرانیالاصل | ایرانی تبار |
| برای مثال | برای نمونه |
| برخی مواقع | گاهی |
| پیشنهادات واصله | پیشنهادهای رسیده |
| تأخیر | دیرکرد |
| تأسیس | راهاندازی |
| تجدیدنظر | بازنگری |
| تحتاللفظی | لفظ به لفظ، کلمه به کلمه |
| تذکر | یادآوری |
| تعلیم | آموزش |
| تقلیل | کاهش |
| توأمان | دوقلو |
| جایزالخطا | اشتباهپذیر |
| جدیدالتأسیس | نوبنیاد |
| حتیالامکان | تا جایی که ممکن است |
| حتیالمقدور | تا جایی که میتوان، در حدّ امکان |
| حرمین | دو حرم |
| حسبالامر | بنا به دستور، طبق دستور |
| حقّالزحمه | دستمزد |
| حقّالسّکوت | رشوه |
| حقّالوکاله | مزد وکالت |
| خارقالعاده | خلاف عادت |
| دایرهالمعارف | دانشنامه |
| دستورالعمل | شیوهنامه |
| ذیحساب | حسابرس |
| ذیربط | مربوط |
| ذیصلاح | شایسته، صالح، صلاحیتدار |
| ذیقیمت | باارزش |
| ذینفوذ | بانفوذ |
| زایدالوصف | بیش از حد بیان، وصفناپذیر |
| زوجین | زن و شوهر |
| سهلالوصول | آنچه آسان به دست آید |
| سهمالارث | ارثیه |
| شدیداللحن | با لحن تند، با لحن زننده |
| ضربالاجل | مدّت نهادن، پایان مدّت و مهلت |
| طَرفهالعین | یک چشم به هم زدن، یک لحظه |
| طرفین | دو طرف |
| طویلالمدّت | طولانی، درازمدّت |
| عاقبتالامر | سرانجام |
| عظیمالجثّه | درشتاندام |
| علیالاصول | به طور اصولی |
| علی البدل | جانشین |
| علیالحساب | بیعانه، پیشپرداخت |
| علیالخصوص | به ویژه |
| علیالظّاهر | به ظاهر |
| علیالقاعده | از روی قاعده |
| عَلی ایّ حال | به هر حال، در هر حال |
| علیرغمِ | بهرغمِ |
| علیه | ضدّ، در برابرِ |
| عنقریب | به زودی |
| عوامالنّاس | توده مردم، مردم عامی |
| غیرمترقّبه | ناگهانی، پیشبینی نشده |
| غیرمنتظره | خلاف انتظار |
| فارغالبال | آسودهخاطر |
| فَلذا/ لذا | بنابراین |
| فوقالذّکر | نامبرده |
| فوقالعاده | خارج از عادت |
| فیالبداهه | فوری، بدون تأمّل |
| فیالحال | در حال، فوراً |
| فیالفور | بیدرنگ، فوراً |
| فیالمثل | مثلاً |
| فیالمجلس | در همان جا |
| فیالواقع | در واقع |
| فی مابین | در میانِ، در بینِ |
| فینفسه | در خودش، به خودی خود |
| قریبالوقوع | آنچه به زودی رخ میدهد |
| قیاس مَعَ الفارِق | مقایسه نادرست |
| کان لَم یَکُن | لغو شده |
| کَانَّهُ | مثل اینکه |
| کماکان | همچنان، همچنان که بود |
| لاابالی | بیباک، بیبندوبار، بیپروا |
| لااقل | دستکم |
| لاجرم | ناچار |
| لازمالاجرا | امری که اجرای آن لازم است، حکم قطعی |
| لاعلاج | بیدرمان، درمانناپذیر |
| لامحاله | به ناچار |
| لایتغیّر | تغییرناپذیر |
| لایتناهی | بیپایان، بیکران، بینهایت |
| لایزال | ابدی، دایم |
| لاینحل | حلنشدنی |
| لاینفک | جدانشدنی، جداییناپذیر |
| لاینقطع | پیوسته، پیدرپی |
| لغایت | تا، پایان |
| لم یَزرع | زمین خشک |
| مابقی | بقیّه |
| ما به ازا | در مقابل، در برابر |
| مابهالتفاوت | آنچه که تفاوت دارد |
| ماتَرَک | ارثیّه |
| ماحَصَل | آنچه حاصل میشود، خلاصه |
| مادون | زیردست |
| مازاد | زیاده از نیاز |
| مافوق | بالادست |
| مافیالضّمیر | آنچه در دل است |
| ماوَقَع | آنچه رخ داده |
| مایحتاج | آنچه مورد احتیاج است |
| مایَملک | دارایی |
| مُبتلابه | آنچه مورد ابتلاست |
| متفقالقول | همقول، همسخن، همرأی |
| مُتکلّم وَحده بودن | یک تنه سخن گفتن |
| مجهولالمکان | کسی که محلّ اقامتش معلوم نیست |
| مجهولالهویّه | ناشناس، گمنام |
| محلّ تأمل است | شایسته اندیشیدن است |
| مختلف اللون | رنگارنگ |
| مراتب عالیه | رتبههای بالا |
| مَرضیِّ خاطر | مایه خشنودی |
| مَسبوق به ذهن | آشنا |
| مشارٌالیه | کسی که در پیش به او اشاره شده |
| مِصداق | نمونه |
| مُصَدِّع اوقات کسی شدن | وقت کسی را گرفتن |
| مَعَالأسف | بدبختانه، متأسفانه، بادریغ |
| مَعَالوصف | با این حال |
| مُعتنابه | شایانتوجه، قابل اعتنا |
| معذلک/ معذالک/ معهذا | با وجود این، با این همه |
| مُعظّمٌله | آنکه مورد تعظیم و بزرگداشت است |
| معلومالحال | کسی که احوال و اعمال او به بدی شناخته شده |
| ممنوعُالخروج | کسی که حقّ خارج شدن از کشور را ندارد |
| مُمهور | مُهر شده |
| منباب مثال | از روی مثال، به طور مثال |
| منبعد | از این پس |
| منجمله | از جمله، از آن جمله |
| من حیثُالمجموع | در مجموع |
| نامههای واصله | نامههای وارده |
| والده مکرّمه | مادر گرامی |
| والدین | پدر و مادر |
| وجهُالمصالحه | کسی که در جریانی زیان یا آسیب میبیند یا از بین میرود |
| و غیره | و جز آن |
| وَ قِس عَلی ذلک | مثل همان |
| یَحتَمِل | احتمال دارد، شاید |



