گویای خبر – ابوبکر محمد بن زکریای رازی در شعبان سال ۲۵۱ هجری قمری در ری زاده شد. رازی، حکیمی فرزانه و داروساز و شیمی­دانی بسیار برجسته بود که داروسازی عملی و مبانی داروشناسی را بنا نهاد. در فهرست ابن الندیم و در «عیون الانبا» و در آثار سایر تذکره‌نویسان، «رازی» مردی خوش خوی و مهربان با بیماران توصیف شده که در تنگدستی می‌زیست و از تلاش دست برنمی‌داشت. وی آثار ماندگاری در زمینه پزشکی، شیمی و فلسفه نوشته که مهم‌ترین آن، «الحاوی» بوده و به عنوان کاشف الکل، جوهر گوگرد (اسید سولفوریک) و نفت سفید، معروف است.

رازی از زمره پزشکانی است که بعضی از عقاید وی در درمان­‌های امروزی نیز به کار می‌­رود. پزشکان و پژوهشگران از کتا‌ب‌ها و رساله‌های رازی در سده‌های متمادی بهره‌ها برده‌اند. ابن‌ سینا، رازی را در طب بسیار عالی‌مقام می‌داند و می‌توان گفت برای تألیف «قانون» از «الحاوی» رازی استفاده فراوان کرده ‌است.

در موزه ابن سینا در روستای «افشنه» در بخارا، حکیمان و داروپزشکانی مانند ابن سینا، ابوریحان بیرونی، هروی، سمرقندی و مشاهیری چون مولوی، ترمذی، زمخشری و حتی فردوسی با ملیت امروزی سرزمینی که در آن تولد یافته‌اند یا در آن زیسته‌اند، یعنی ازبکستان، معرفی شده‌اند.

داروسازی و علوم دارویی از دیرپاترین رشته‌های دانش بشری است. نخستین دایره المعارف دارویی (قراباذین) در حدود قرن دهم هجری توسط شاپور بن سهل نوشته شد و در جندی شاپور، داروسازی رشته‌ای به گونه مستقل از پزشکی، ولی در ارتباط تنگاتنگ با آن بود. داروسازی در خلافت شرقی، از برجسته‌ترین رشته های درمانی بوده است.

دکتر «سیریل الگود» در کتاب ارزشمند خود به نام «تاریخ پزشکی ایران» دوره صفویه را عصر زرین داروسازی نامیده است. در دارالفنون هم طب و دواسازی با یکدیگر آغاز شد و در دانشگاه تهران هم این دو رشته به همراه دندانپزشکی در یک دانشکده ایجاد شد.

زادروز محمد بن زکریای رازی در ایران به نام  «روز داروسازی» نام‌گذاری شده ‌است و هر سال در زادروز عالم شهیر و داروساز و طبیب جهان اسلام و فیلسوف ایرانی، محمد بن زکریای رازی، از مقام علمی و اجتماعی داروسازان قدردانی می‌شود.

• نویسنده : مریم زارع پستکی زاد